Sulama Suyu Kalitesinin Tuzluluk Üzerine Etkileri

Sulama Suyu Kalitesinin Tuzluluk Üzerine Etkileri

Sulama sularının tuzluluğu esas itibariyle bazı kaynakların bir veya birkaçının katkısıyla ortaya çıkar : Bu kaynaklar;

1- Drenaj sularının toplandığı drenaj havzası içindeki tuzlu toprak veya kayaların varlığı, dağılımı ve karakteristikleri;

2- Irmak veya sulama kanallarının içinden geçtiği formasyonlarla, tuzla doymuş toprak veya kayaların varlığı; 3- Mansap tarafında bulunan tarım arazileri için sulama suyu olarak kullanılacak tuzlu sızıntı veya sulama artığı (sulamadan dönen) suların durumu;

Taban Suyu Seviyesinin Tuzluluk Üzerindeki Etkileri:

Toprakların tuzlanmasında en önemli etken tuzlu taban suyu seviyesinin yüksekliğidir.

Tarım arazilerinde veya daha genis bir ifade ile toprakta tuz birikmesi büyük ölçüde yüksek taban suyunda kapillarite ile ortaya çıkan yükselmeler ve sonrada buharlasma ve terleme ile meydana gelmektedir. Bu gelisme ile yeraltı suyunun tuzu kök bölgesine ve arazi yüzeyine kadar tasınmakta ve de çoğalabilmektedir. Buna göre taban suyu kapillar yükselmeyi besleyecek kadar yüksek ise ve buharlasma olanağı da var ise tuzlanma kaçınılmaz duruma gelmis olur.

Ancak tuz birikmesini, doğal koĢullarda yağıslar ve tabiî drenaj durumu kontrol eder. Genel olarak 400-450 mm üstünde yıllık yağıs alan bölgelerde drenaj kosullarına bağlı olarak yeterli derece iyi bir doğal tuz yıkanması olabilmektedir.

•Tuzluluğun sebep olduğu sorunlar

Türkiye’de 1.5 milyon Ha alanda tuzluluk problemi var

1. Toprak Yüzeyinde Tuz Birikmesi

 Tuzlu topraklarda yüzeyde ve yüzey altında tuz birikmesi meydana gelir. Beyaz görünümünden dolayı böyle topraklara beyaz alkali topraklar denilir.

Tuzluluğun sebep olduğu sorunlar Bitki Gelisimine Etkisi

 Bitki yetişme ortamındaki fazla tuz bitkinin gelişmesinin önemli ölçüde sınırlar.

 Tuzlar bitki büyümesine 2 türlü etki ederler.

1. zehir etkisi: Sodyum ve Bor gibi elementler bitkilerde zehir etkisi yaparlar.

2. bitkide su açığı yaratma: Çözünebilir tuzlar besin ortamının su potansiyelini düşürür. Böylece bitkinin su alımı sınırlandırılmış olur.

 Toprak çözeltisindeki Na iyonu artışı

 Fazla orandaki değişebilir Na, kil ve OM’nin dispersiyonunu artırır

 Islah için 3 asama:

1. Drenaj

2. Na ile Ca yer değiştirme (Jips)

3. Serbest kalan Na uzaklaştırması